Δεν συμφωνώ με τη διάθεση του συγγραφέα, αλλά τα υπόλοιπα είναι απαραίτητες πληροφορίες.
Η Ayn Rand ήταν μια από σημαντικότερες προσωπικότητες του 20ου αιώνα, τόσο στη λογοτεχνία όσο και στη φιλοσοφία (αν και στην χώρα μας είναι παντελώς άγνωστη). Γεννήθηκε στην τσαρική Ρωσία, στην Αγ. Πετρούπολη, το 1905, ως Alisa Rosenbaum, και ήταν κόρη φαρμακοποιού. Την απόφασή της να γίνει συγγραφέας την πήρε στην ηλικία των 9 χρόνων. Στα εφηβικά της χρόνια έζησε τόσο την επανάσταση του Κερένσκυ (την οποία υποστήριξε), όσο και των Μπολσεβίκων (στην οποία εξαρχής αντιδρούσε), οι οποίοι το 1917 κατέσχεσαν το μαγαζί του πατέρα της. Η οικογένεια κατέφυγε στην Κριμαία όπου ο πατέρας της προσπάθησε να ξαναστήσει την επιχείρησή του αλλά και πάλι εθνικοποιήθηκε από τους κομμουνιστές. Σ’ αυτήν την περίοδο ήρθε σε επαφή με τα έργα του Βίκτορα Ουγκώ, ο οποίος είναι και ο λογοτέχνης με την μεγαλύτερη επιρροή στα κατοπινά έργα της, όχι τόσο για τις ιδέες του όσο για το λογοτεχνικό του ύφος. Η οικογένεια αναγκάστηκε να γυρίσει στην Πετρούπολη, όπου το 1921 η Ayn τελείωσε το λύκειο.
Κατάφερε να σπουδάσει Φιλοσοφία και Ιστορία στο πανεπιστήμιο της Πετρούπολης και αποφοίτησε το 1924. Οι πεποιθήσεις τις επηρεάστηκαν έντονα από τον Αριστοτέλη (υπάρχει μία πραγματικότητα, αυτή που ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται, και το μόνο μέσο για να την αντιληφθεί είναι το μυαλό του) αν και απέρριπτε πολλά στοιχεία της φιλοσοφίας του. Μέσα από την εμπειρία της στο πανεπιστήμιο, είδε από πρώτο χέρι την σταδιακή διάλυση κάθε ελεύθερης σκέψης και δυνατότητας αναζήτησης και την ολοκληρωτική χειραγώγηση του πανεπιστημιακού περιβάλλοντος από τους κομμουνιστές (μια εμπειρία όχι πολύ ξένη στους φοιτητές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας μας, αν αναλογιστούμε την διάβρωσή της από τους μηχανισμούς των πολιτικών σχηματισμών και του φοιτητικού συνδικαλισμού). Κατόπιν γράφτηκε στο Κρατικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου για να γίνει σεναριογράφος και έπιασε δουλειά ως ξεναγός σε μουσείο.
Κατάφερε να ξεφύγει από την μετεπαναστατική ΕΣΣΔ και να καταφύγει στις ΗΠΑ το 1926, με την πρόφαση να επισκεφθεί συγγενείς της εκεί (και με καμία πρόθεση να επιστρέψει σ’ εκείνη την ζωντανή κόλαση). Αφού πήγε πρώτα στη Νέα Υόρκη και μετά σε συγγενείς της στο Σικάγο, τελικά πήγε στο Χόλυγουντ όπου εργάστηκε ως σεναριογράφος. Εκεί γνώρισε τον άντρα της ζωής της, τον ηθοποιό Frank O’Konners, τον οποίο παντρεύτηκε το 1929 και με τον οποίο έμεινε μαζί μέχρι τον θάνατό του το 1979. Όπως δήλωνε η ίδια, όλοι οι ήρωές της στα έργα της ήταν αντανακλάσεις του άντρα της, τον οποίο θεωρούσε το πλησιέστερο δείγμα στο πρότυπο του ιδανικού ανθρώπου. Το 1934 εγκαταστάθηκε στην αγαπημένη της Νέα Υόρκη.
Το 1933 ολοκλήρωσε το πρώτο μεγάλο της μυθιστόρημα, το We The Living, που είναι και το πιο αυτοβιογραφικό από όλα της τα έργα, και περιγράφει γλαφυρά τις συνθήκες και την πολιτική κατάσταση στα πρώτα χρόνια μετά την επικράτηση των Μπολσεβίκων. Αναφέρεται στο δικαίωμα του ατόμου να κυνηγήσει την προσωπική του ευτυχία και την καταστροφική επίδραση της Ρωσικής Επανάστασης σε τρεις ανθρώπους που απαίτησαν το δικαίωμά τους να ζήσουν οι ίδιοι τις ζωές τους. Στην εποχή του New Deal, σε μια περίοδο όπου οι κύκλοι της διανόησης ήταν σε μεγάλο βαθμό προσκείμενοι στις κομμουνιστικές και κολεκτιβιστικές αρχές (η λεγόμενη «κόκκινη δεκαετία»), ήταν πολύ δύσκολο να βρεθεί εκδότης να το εκδώσει. Μετά από χρόνια απορρίψεων, το βιβλίο εκδόθηκε το 1936 (στη χώρα μας εκδόθηκε μετά περισσότερα από 60 χρόνια ως «Εμείς οι Ζωντανοί»).
Το 1935 άρχισε να γράφει το The Fountainhead, όπου μέσω του ήρωά της παρουσίασε για πρώτη φορά την εικόνα που είχε για τον ιδανικό άνθρωπο. Αν και είναι η ιστορία της πάλης ενός πρωτοποριακού αρχιτέκτονα με το συντηρητικό κατεστημένο της λατρείας της παράδοσης, το κύριο στοιχείο του βιβλίου είναι η πάλη του ατομισμού με τον κολεκτιβισμό, όχι στην πολιτική αλλά στην ψυχή του ανθρώπου. Το βιβλίο απορρίφθηκε από 12 εκδότες πριν κάποιος δεχτεί να το εκδώσει το 1943 (στη χώρα μας πάλι κατάφερε να εκδοθεί κάπου 55+ χρόνια αργότερα ως «Κοντά στον Ουρανό»)! Το τεράστιο επίτευγμά του ήταν ότι κατάφερε να γίνει μπεστ-σέλερ δύο χρόνια αργότερα, διαφημιζόμενο αποκλειστικά στόμα με στόμα από όσους το είχαν διαβάσει! Η ανεξαρτησία, η αυτοεκτίμηση και η ακεραιότητα του Χάουαρντ Ρόαρκ, ακόμα εμπνέουν εκατομμύρια αναγνώστες.
Το 1946 άρχισε την συγγραφή του μνημειώδους και αξεπέραστου έργου της, του Atlas Shrugged. Σε αυτό ενσωμάτωσε στοιχεία ολόκληρης της φιλοσοφίας της σε μια περίπλοκη, πλην όμως έντονα δραματική, πλοκή. Μιας πλοκής τοποθετημένης στις ΗΠΑ του κοντινού μέλλοντος (για την εποχή του), όπου η οικονομία καταρρέει λόγω της εξαφάνισης όλων των εξεχόντων εφευρετών και βιομηχάνων. Μια ιστορία μυστηρίου, όπως η ίδια έλεγε, όχι της δολοφονίας κάποιου ανθρώπινου σώματος, αλλά της δολοφονίας και της αναγέννησης του ανθρώπινου πνεύματος. Με το Atlas Shrugged η Ayn Rand παρουσιάζει μια νέα ηθική φιλοσοφία: την ηθικότητα της λογικής επιδίωξης του ατομικού συμφέροντος.
Είναι τέτοια η απομόνωση της χώρας μας από κάθε σύγχρονο ρεύμα σκέψης του υπόλοιπου ανεπτυγμένου κόσμου, που αυτό το σημαντικότερο έργο της Ayn Rand δεν έχει ακόμα μεταφραστεί στην μίζερη και πνευματικά άγονη επαρχία που ζούμε, παρ’ ότι έχει εκδοθεί το 1957 (σε αντίθεση με τον κάθε τυχάρπαστο βιογράφο/υμνητή του Τσε ή τον κάθε δογματικό παλαιομαρξιστή πολέμιο της παγκοσμιοποίησης)! Ένα βιβλίο που το 1991 κατετάχθη ως το δεύτερο σημαντικότερο βιβλίο στην διαμόρφωση της αμερικανικής σκέψης!
Η Ayn Rand ήταν μια συγγραφέας φαντασίας. Τα λογοτεχνικά της έργα δεν περιέγραφαν τον άνθρωπο όπως ήταν αλλά όπως «μπορούσε και όφειλε να είναι». Μετά το Atlas Shrugged στράφηκε στα δοκίμια, που δημοσίευσε στα περιοδικά της (The Objectivist, The Objectivist Newsletter, και The Ayn Rand Letter), και στην συγγραφή φιλοσοφικών και πολιτικών βιβλίων μέσα από τα οποία αποκρυστάλλωσε μια φιλοσοφία για την υπαρκτή πραγματικότητα, τον αντικειμενισμό. Τα σημαντικότερα από αυτά τα έργα της (που φυσικά δεν έχουν και καμία τύχη να εκδοθούν στην χώρα μας) είναι τα For the New Intellectual (1961), The Virtue of Selfishness (1964), Capitalism: The Unknown Ideal (1966), The Romantic Manifesto (1969), The New Left: The Anti-Industrial Revolution (1971), Philosophy: Who Needs It (1982), The Voice of Reason: Essays on Objectivist Thought (1989) και το Introduction to Objectivist Epistemology (1990).
Αρκετά από αυτά εκδόθηκαν μετά τον θάνατό της το 1982 σε ηλικία 78 ετών. Όλη της την ζωή την έζησε με βάση της αρχές που κήρυσσε στα έργα της, μια ζωντανή απόδειξη ότι άνθρωποι σαν τους ήρωες των βιβλίων της μπορούν να υπάρξουν στην πραγματική ζωή. Όλα τα βιβλία που έγραψε, βρίσκονται ακόμα σε εκτύπωση, διαβάζονται από εκατομμύρια νέους αναγνώστες και αποτελούν τη βάση ενός φιλοσοφικού ρεύματος με διαρκώς αυξανόμενη επίδραση στην αμερικανική κουλτούρα και σκέψη.
-Οι βασικές αρχές του Αντικειμενισμού:
O αντικειμενισμός είναι η φιλοσοφία του λογικού ατομισμού (rational individualism). Στα μυθιστορήματά της περιέγραψε τον ιδανικό άνθρωπο, τον παραγωγό που ζει με τους καρπούς των δικών του προσπαθειών, που δεν δίνει ούτε λαμβάνει τίποτα μη-κερδισμένο. Είναι στην ουσία της, η σύλληψη του ανθρώπου ως ενός ηρωικού όντος, με την επιδίωξη της προσωπικής του ευτυχίας ως τον ηθικό σκοπό της ζωής του, με την παραγωγική επιτυχία ως την ευγενέστερη γι’ αυτόν δραστηριότητα και την λογική ως το μόνο απόλυτο δεδομένο του. Σύμφωνα με το αντικειμενισμό, κανείς δεν μπορεί να γίνει ευτυχισμένος απλά μέσω της επιθυμίας του ή των παρορμήσεών του. Είναι αναγκαία η λογική εξέταση των δεδομένων της πραγματικότητας, που περιλαμβάνει και τα δεδομένα της ανθρώπινης φύσης και των ανθρώπινων αναγκών.
Για την φιλοσοφία της Ayn Rand η πραγματικότητα, ο εξωτερικός κόσμος, υπάρχει και λειτουργεί ανεξάρτητα από την συνείδηση του ανθρώπου, ανεξάρτητα από τις γνώσεις, τις πεποιθήσεις και τα συναισθήματα, επιθυμίες ή φόβους οποιουδήποτε παρατηρητή. Η ύπαρξη του κόσμου είναι ένα αντικειμενικό γεγονός, η πραγματικότητα είναι μία (αυτή που ζούμε), και ο ρόλος της συνείδησης του ανθρώπου είναι να αντιληφθεί αυτή την πραγματικότητα, όχι να την δημιουργήσει ή να εφεύρει άλλες. Η πραγματικότητα δεν προσέχει το άνθρωπο, όπως και δεν τον προσέχει καμία υπερφυσική δύναμη. Ο άνθρωπος οφείλει να προσέχει για την πραγματικότητα, ή όπως μπορεί να συνοψιστεί στο απόφθεγμα του Francis Bacon: «Η φύση, για να μπορεί να κυβερνηθεί, πρέπει να υπακούεται». Γι’ αυτό ο αντικειμενισμός απορρίπτει κάθε δοξασία περί υπερφυσικού και κάθε ισχυρισμό ότι άτομα ή ομάδες μπορούν να δημιουργήσουν την δική τους πραγματικότητα.
Για τον αντικειμενισμό, ο άνθρωπος είναι πλήρως ικανός να γνωρίσει τα δεδομένα της πραγματικότητας. Το αντιληπτικό του εργαλείο δεν είναι άλλο από την λογική, που αναγνωρίζει και ενσωματώνει το υλικό που προσφέρουν οι αισθήσεις. Η λογική είναι το μόνο μέσο απόκτησης της γνώσης. Έτσι απορρίπτει τον μυστικισμό (κάθε αποδοχή της πίστης ή των συναισθημάτων ως μέσα της γνώσης) και τον σκεπτικισμό (τον ισχυρισμό ότι η βεβαιότητα της γνώσης είναι αδύνατη). Επίσης απορρίπτει τον αγνωστικισμό (την άποψη ότι ένας ισχυρισμός δεν πρέπει να απορρίπτεται αν δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις, ούτε για να τον επιβεβαιώσουν, ούτε για να τον διαψεύσουν).
Ο άνθρωπος είναι λοιπόν ένα λογικό ον. Η λογική είναι ο μόνος τρόπος να προσεγγίσει την γνώση, και το βασικό μέσον για την επιβίωσή του. Όμως το αν θα σκέφτεται λογικά ή όχι είναι επιλογή του κάθε ατόμου χωριστά. Αυτό που ονομάζεται ψυχή ή πνεύμα, δεν είναι άλλο από την συνείδηση του ανθρώπου, και η ελεύθερη επιλογή είναι η ελευθερία του ατόμου να σκέφτεται ή όχι. Ο άνθρωπος δεν είναι εξαναγκασμένος να σκέφτεται. Αυτή η επιλογή ελέγχει όλες τις παραπέρα επιλογές του ατόμου και καθορίζει τη ζωή και το χαρακτήρα του. Έχει την ικανότητα της επιλογής, όχι βέβαια πάνω σε κάθε πλευρά τις πραγματικότητας, αλλά στο φάσμα των ενεργειών εντός των δυνάμεών του. Έτσι ο αντικειμενισμός απορρίπτει κάθε μορφή ντετερμινισμού, την δοξασία ότι ο άνθρωπος είναι θύμα δυνάμεων έξω από τον έλεγχό του (όπως πχ ο Θεός, η μοίρα, η ανατροφή, οι οικονομικές ή οι κοινωνικές συνθήκες κτλ). Αυτή η ικανότητα της ελεύθερης επιλογής είναι το θεμέλιο της ηθικής. Επειδή ακριβώς ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να διαλέγει, χρειάζεται ηθικά πρότυπα να καθοδηγούν τις πράξεις του και μπορεί να κριθεί ηθικά υπεύθυνος για αυτές, και ακριβώς αυτή η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής είναι η ρίζα της ικανότητάς του να προοδεύει με το να φαντάζεται να και δημιουργεί βελτιώσεις στον φυσικό κόσμο γύρω του.
Η λογική είναι ο μόνος σωστός κριτής των αρετών και των ηθικών αξιών του ανθρώπου και ο μόνος σωστός οδηγός δράσης του. Οι σημαντικότερες αρχές του αντικειμενισμού είναι η λογική, οι στόχοι του ανθρώπου και ο εαυτός του. Η λογική, διότι είναι το μέσο της απόκτησης της γνώσης και, μέσω της παραγωγής, της εξασφάλισης της επιβίωσης. Οι στόχοι του, διότι ο καθένας έχει ελεύθερη βούληση και πρέπει να κατευθύνει ο ίδιος τον εαυτό του προς τους επιλεγμένους στόχους του, και από αυτούς εξαρτάται η πορεία που θα ακολουθήσει στη ζωή. Ο εαυτός του, διότι δίχως αυτοεκτίμηση και προσωπικό κίνητρο δεν μπορεί να βρει τα μέσα για να συνεχίσει τον αγώνα του. Ο κάθε άνθρωπος αποτελεί σκοπό για τον ίδιο του τον εαυτό, όχι μέσον για τους σκοπούς άλλων ανθρώπων. Οφείλει να ζει για τον εαυτό του, και όχι να θυσιάζεται για άλλους, ούτε να δέχεται την θυσία άλλων για εκείνον. Πρέπει να εργάζεται για το λογικό ατομικό του συμφέρον, θέτοντας την δική του ευτυχία ως τον ύψιστο ηθικό του στόχο στη ζωή. Ο αντικειμενισμός απορρίπτει κάθε μορφή αλτρουισμού, του ισχυρισμού ότι η ηθικότητα συνίσταται στο να ζει κάποιος για τους άλλους ή την κοινωνία κτλ.
Η ηθική του αντικειμενισμού είναι ένας κώδικας που επιβραβεύει το επίτευγμα και ενθαρρύνει την αναγνώριση της επιτυχίας, όχι τον φθόνο της. Τιμά όχι μόνο την δημιουργικότητα των καλλιτεχνών και των λογίων, αλλά και των παραγωγών, στους ώμους των οποίων στηρίζεται ο πολιτισμός μας. Στους βιομήχανους και στους μηχανικούς, στους επενδυτές και στους εφευρέτες. Αντιλαμβάνεται κάθε εργασία σωστά και έξυπνα εκτελεσμένη ως εξίσου πνευματική, άσχετα από το μέγεθος του επιτεύγματος, είτε πρόκειται για εργάτη σε γραμμή παραγωγής είτε για διευθύνοντα σύμβουλο, είτε για κάποιο ανώνυμο κλητήρα είτε για κάποιο διαφημισμένο κινηματογραφικό αστέρα.
Η βασική αρχή της ηθικής του αντικειμενισμού για την κοινωνική συμβίωση είναι ότι κανένας άνθρωπος δεν έχει το δικαίωμα να διαπραγματεύεται με άλλους με μέσα φυσικής βίας ή καταναγκασμού. Κανένας άνθρωπος ή ομάδα δεν έχουν το δικαίωμα να εξασκήσουν φυσική βία εναντίων άλλων. Οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν βία μόνο σε αυτοάμυνα και εναντίον αυτών που ξεκίνησαν την χρήση της. Οι άνθρωποι πρέπει να συναλλάσσονται μόνο ως έμποροι, δίνοντας κάτι αξίας για κάτι άλλο αξίας, μέσω αμοιβαίας συναίνεσης και για αμοιβαίο όφελος. Το μόνο κοινωνικό σύστημα που αφαιρεί την βία και τον φυσικό καταναγκασμό από τις ανθρώπινες σχέσεις και συναλλαγές είναι ο laissez-faire καπιταλισμός.
Ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα βασισμένο στην αναγνώριση των ατομικών δικαιωμάτων, περιλαμβανομένων των περιουσιακών δικαιωμάτων, στο οποίο ο μόνος ρόλος του κράτους είναι η προστασία αυτών των ατομικών δικαιωμάτων. Να προστατεύει δηλαδή τους ανθρώπους από όσους προσπαθούν να εξασκήσουν φυσικούς καταναγκασμούς και βία πάνω τους. Είναι το μόνο σύστημα όπου ο καθένας είναι ελεύθερος να κάνει τις οικονομικές επιλογές του, και έτσι να φέρει το βάρος της ευθύνης που απορρέει από αυτές. Η προσπάθεια αποσύνδεσης της αυτοδιάθεσης και της ελευθερίας σκέψης και δράσης (ατομικά δικαιώματα) από το ελεύθερο εμπόριο και την ελεύθερη ιδιοκτησία (χαρακτηριστικά του καπιταλισμού) είναι μάταιη και τελικά αυτοκαταστροφική, αφού δεν μπορούν να υπάρξουν χωριστά. Έτσι ο αντικειμενισμός απορρίπτει κάθε μορφή κολεκτιβισμού, όπως ο φασισμός ή ο σοσιαλισμός, αλλά την σύγχρονη πρακτική της μεικτής οικονομίας όπου το κράτος παρεμβαίνει στην οικονομία και ανακατανέμει το εισόδημα.
Η ευτυχία είναι δυνατή αν κάποιος ζει με βάση αντικειμενικές αρχές, που περιλαμβάνουν την ηθική ακεραιότητα και τoν σεβασμό των δικαιωμάτων των άλλων. Ο αντικειμενισμός είναι μια αισιόδοξη φιλοσοφία που βλέπει το σύμπαν ανοιχτό στην ανθρώπινη προσπάθεια και επίτευξη της ευτυχίας και ότι κάθε άνθρωπος έχει μέσα του την ικανότητα να ζήσει μια πλούσια, γεμάτη και ανεξάρτητη ζωή.
Απο : e-rooster
Η Ayn Rand ήταν μια από σημαντικότερες προσωπικότητες του 20ου αιώνα, τόσο στη λογοτεχνία όσο και στη φιλοσοφία (αν και στην χώρα μας είναι παντελώς άγνωστη). Γεννήθηκε στην τσαρική Ρωσία, στην Αγ. Πετρούπολη, το 1905, ως Alisa Rosenbaum, και ήταν κόρη φαρμακοποιού. Την απόφασή της να γίνει συγγραφέας την πήρε στην ηλικία των 9 χρόνων. Στα εφηβικά της χρόνια έζησε τόσο την επανάσταση του Κερένσκυ (την οποία υποστήριξε), όσο και των Μπολσεβίκων (στην οποία εξαρχής αντιδρούσε), οι οποίοι το 1917 κατέσχεσαν το μαγαζί του πατέρα της. Η οικογένεια κατέφυγε στην Κριμαία όπου ο πατέρας της προσπάθησε να ξαναστήσει την επιχείρησή του αλλά και πάλι εθνικοποιήθηκε από τους κομμουνιστές. Σ’ αυτήν την περίοδο ήρθε σε επαφή με τα έργα του Βίκτορα Ουγκώ, ο οποίος είναι και ο λογοτέχνης με την μεγαλύτερη επιρροή στα κατοπινά έργα της, όχι τόσο για τις ιδέες του όσο για το λογοτεχνικό του ύφος. Η οικογένεια αναγκάστηκε να γυρίσει στην Πετρούπολη, όπου το 1921 η Ayn τελείωσε το λύκειο.
Κατάφερε να σπουδάσει Φιλοσοφία και Ιστορία στο πανεπιστήμιο της Πετρούπολης και αποφοίτησε το 1924. Οι πεποιθήσεις τις επηρεάστηκαν έντονα από τον Αριστοτέλη (υπάρχει μία πραγματικότητα, αυτή που ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται, και το μόνο μέσο για να την αντιληφθεί είναι το μυαλό του) αν και απέρριπτε πολλά στοιχεία της φιλοσοφίας του. Μέσα από την εμπειρία της στο πανεπιστήμιο, είδε από πρώτο χέρι την σταδιακή διάλυση κάθε ελεύθερης σκέψης και δυνατότητας αναζήτησης και την ολοκληρωτική χειραγώγηση του πανεπιστημιακού περιβάλλοντος από τους κομμουνιστές (μια εμπειρία όχι πολύ ξένη στους φοιτητές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας μας, αν αναλογιστούμε την διάβρωσή της από τους μηχανισμούς των πολιτικών σχηματισμών και του φοιτητικού συνδικαλισμού). Κατόπιν γράφτηκε στο Κρατικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου για να γίνει σεναριογράφος και έπιασε δουλειά ως ξεναγός σε μουσείο.
Κατάφερε να ξεφύγει από την μετεπαναστατική ΕΣΣΔ και να καταφύγει στις ΗΠΑ το 1926, με την πρόφαση να επισκεφθεί συγγενείς της εκεί (και με καμία πρόθεση να επιστρέψει σ’ εκείνη την ζωντανή κόλαση). Αφού πήγε πρώτα στη Νέα Υόρκη και μετά σε συγγενείς της στο Σικάγο, τελικά πήγε στο Χόλυγουντ όπου εργάστηκε ως σεναριογράφος. Εκεί γνώρισε τον άντρα της ζωής της, τον ηθοποιό Frank O’Konners, τον οποίο παντρεύτηκε το 1929 και με τον οποίο έμεινε μαζί μέχρι τον θάνατό του το 1979. Όπως δήλωνε η ίδια, όλοι οι ήρωές της στα έργα της ήταν αντανακλάσεις του άντρα της, τον οποίο θεωρούσε το πλησιέστερο δείγμα στο πρότυπο του ιδανικού ανθρώπου. Το 1934 εγκαταστάθηκε στην αγαπημένη της Νέα Υόρκη.
Το 1933 ολοκλήρωσε το πρώτο μεγάλο της μυθιστόρημα, το We The Living, που είναι και το πιο αυτοβιογραφικό από όλα της τα έργα, και περιγράφει γλαφυρά τις συνθήκες και την πολιτική κατάσταση στα πρώτα χρόνια μετά την επικράτηση των Μπολσεβίκων. Αναφέρεται στο δικαίωμα του ατόμου να κυνηγήσει την προσωπική του ευτυχία και την καταστροφική επίδραση της Ρωσικής Επανάστασης σε τρεις ανθρώπους που απαίτησαν το δικαίωμά τους να ζήσουν οι ίδιοι τις ζωές τους. Στην εποχή του New Deal, σε μια περίοδο όπου οι κύκλοι της διανόησης ήταν σε μεγάλο βαθμό προσκείμενοι στις κομμουνιστικές και κολεκτιβιστικές αρχές (η λεγόμενη «κόκκινη δεκαετία»), ήταν πολύ δύσκολο να βρεθεί εκδότης να το εκδώσει. Μετά από χρόνια απορρίψεων, το βιβλίο εκδόθηκε το 1936 (στη χώρα μας εκδόθηκε μετά περισσότερα από 60 χρόνια ως «Εμείς οι Ζωντανοί»).
Το 1935 άρχισε να γράφει το The Fountainhead, όπου μέσω του ήρωά της παρουσίασε για πρώτη φορά την εικόνα που είχε για τον ιδανικό άνθρωπο. Αν και είναι η ιστορία της πάλης ενός πρωτοποριακού αρχιτέκτονα με το συντηρητικό κατεστημένο της λατρείας της παράδοσης, το κύριο στοιχείο του βιβλίου είναι η πάλη του ατομισμού με τον κολεκτιβισμό, όχι στην πολιτική αλλά στην ψυχή του ανθρώπου. Το βιβλίο απορρίφθηκε από 12 εκδότες πριν κάποιος δεχτεί να το εκδώσει το 1943 (στη χώρα μας πάλι κατάφερε να εκδοθεί κάπου 55+ χρόνια αργότερα ως «Κοντά στον Ουρανό»)! Το τεράστιο επίτευγμά του ήταν ότι κατάφερε να γίνει μπεστ-σέλερ δύο χρόνια αργότερα, διαφημιζόμενο αποκλειστικά στόμα με στόμα από όσους το είχαν διαβάσει! Η ανεξαρτησία, η αυτοεκτίμηση και η ακεραιότητα του Χάουαρντ Ρόαρκ, ακόμα εμπνέουν εκατομμύρια αναγνώστες.
Το 1946 άρχισε την συγγραφή του μνημειώδους και αξεπέραστου έργου της, του Atlas Shrugged. Σε αυτό ενσωμάτωσε στοιχεία ολόκληρης της φιλοσοφίας της σε μια περίπλοκη, πλην όμως έντονα δραματική, πλοκή. Μιας πλοκής τοποθετημένης στις ΗΠΑ του κοντινού μέλλοντος (για την εποχή του), όπου η οικονομία καταρρέει λόγω της εξαφάνισης όλων των εξεχόντων εφευρετών και βιομηχάνων. Μια ιστορία μυστηρίου, όπως η ίδια έλεγε, όχι της δολοφονίας κάποιου ανθρώπινου σώματος, αλλά της δολοφονίας και της αναγέννησης του ανθρώπινου πνεύματος. Με το Atlas Shrugged η Ayn Rand παρουσιάζει μια νέα ηθική φιλοσοφία: την ηθικότητα της λογικής επιδίωξης του ατομικού συμφέροντος.
Είναι τέτοια η απομόνωση της χώρας μας από κάθε σύγχρονο ρεύμα σκέψης του υπόλοιπου ανεπτυγμένου κόσμου, που αυτό το σημαντικότερο έργο της Ayn Rand δεν έχει ακόμα μεταφραστεί στην μίζερη και πνευματικά άγονη επαρχία που ζούμε, παρ’ ότι έχει εκδοθεί το 1957 (σε αντίθεση με τον κάθε τυχάρπαστο βιογράφο/υμνητή του Τσε ή τον κάθε δογματικό παλαιομαρξιστή πολέμιο της παγκοσμιοποίησης)! Ένα βιβλίο που το 1991 κατετάχθη ως το δεύτερο σημαντικότερο βιβλίο στην διαμόρφωση της αμερικανικής σκέψης!
Η Ayn Rand ήταν μια συγγραφέας φαντασίας. Τα λογοτεχνικά της έργα δεν περιέγραφαν τον άνθρωπο όπως ήταν αλλά όπως «μπορούσε και όφειλε να είναι». Μετά το Atlas Shrugged στράφηκε στα δοκίμια, που δημοσίευσε στα περιοδικά της (The Objectivist, The Objectivist Newsletter, και The Ayn Rand Letter), και στην συγγραφή φιλοσοφικών και πολιτικών βιβλίων μέσα από τα οποία αποκρυστάλλωσε μια φιλοσοφία για την υπαρκτή πραγματικότητα, τον αντικειμενισμό. Τα σημαντικότερα από αυτά τα έργα της (που φυσικά δεν έχουν και καμία τύχη να εκδοθούν στην χώρα μας) είναι τα For the New Intellectual (1961), The Virtue of Selfishness (1964), Capitalism: The Unknown Ideal (1966), The Romantic Manifesto (1969), The New Left: The Anti-Industrial Revolution (1971), Philosophy: Who Needs It (1982), The Voice of Reason: Essays on Objectivist Thought (1989) και το Introduction to Objectivist Epistemology (1990).
Αρκετά από αυτά εκδόθηκαν μετά τον θάνατό της το 1982 σε ηλικία 78 ετών. Όλη της την ζωή την έζησε με βάση της αρχές που κήρυσσε στα έργα της, μια ζωντανή απόδειξη ότι άνθρωποι σαν τους ήρωες των βιβλίων της μπορούν να υπάρξουν στην πραγματική ζωή. Όλα τα βιβλία που έγραψε, βρίσκονται ακόμα σε εκτύπωση, διαβάζονται από εκατομμύρια νέους αναγνώστες και αποτελούν τη βάση ενός φιλοσοφικού ρεύματος με διαρκώς αυξανόμενη επίδραση στην αμερικανική κουλτούρα και σκέψη.
-Οι βασικές αρχές του Αντικειμενισμού:
O αντικειμενισμός είναι η φιλοσοφία του λογικού ατομισμού (rational individualism). Στα μυθιστορήματά της περιέγραψε τον ιδανικό άνθρωπο, τον παραγωγό που ζει με τους καρπούς των δικών του προσπαθειών, που δεν δίνει ούτε λαμβάνει τίποτα μη-κερδισμένο. Είναι στην ουσία της, η σύλληψη του ανθρώπου ως ενός ηρωικού όντος, με την επιδίωξη της προσωπικής του ευτυχίας ως τον ηθικό σκοπό της ζωής του, με την παραγωγική επιτυχία ως την ευγενέστερη γι’ αυτόν δραστηριότητα και την λογική ως το μόνο απόλυτο δεδομένο του. Σύμφωνα με το αντικειμενισμό, κανείς δεν μπορεί να γίνει ευτυχισμένος απλά μέσω της επιθυμίας του ή των παρορμήσεών του. Είναι αναγκαία η λογική εξέταση των δεδομένων της πραγματικότητας, που περιλαμβάνει και τα δεδομένα της ανθρώπινης φύσης και των ανθρώπινων αναγκών.
Για την φιλοσοφία της Ayn Rand η πραγματικότητα, ο εξωτερικός κόσμος, υπάρχει και λειτουργεί ανεξάρτητα από την συνείδηση του ανθρώπου, ανεξάρτητα από τις γνώσεις, τις πεποιθήσεις και τα συναισθήματα, επιθυμίες ή φόβους οποιουδήποτε παρατηρητή. Η ύπαρξη του κόσμου είναι ένα αντικειμενικό γεγονός, η πραγματικότητα είναι μία (αυτή που ζούμε), και ο ρόλος της συνείδησης του ανθρώπου είναι να αντιληφθεί αυτή την πραγματικότητα, όχι να την δημιουργήσει ή να εφεύρει άλλες. Η πραγματικότητα δεν προσέχει το άνθρωπο, όπως και δεν τον προσέχει καμία υπερφυσική δύναμη. Ο άνθρωπος οφείλει να προσέχει για την πραγματικότητα, ή όπως μπορεί να συνοψιστεί στο απόφθεγμα του Francis Bacon: «Η φύση, για να μπορεί να κυβερνηθεί, πρέπει να υπακούεται». Γι’ αυτό ο αντικειμενισμός απορρίπτει κάθε δοξασία περί υπερφυσικού και κάθε ισχυρισμό ότι άτομα ή ομάδες μπορούν να δημιουργήσουν την δική τους πραγματικότητα.
Για τον αντικειμενισμό, ο άνθρωπος είναι πλήρως ικανός να γνωρίσει τα δεδομένα της πραγματικότητας. Το αντιληπτικό του εργαλείο δεν είναι άλλο από την λογική, που αναγνωρίζει και ενσωματώνει το υλικό που προσφέρουν οι αισθήσεις. Η λογική είναι το μόνο μέσο απόκτησης της γνώσης. Έτσι απορρίπτει τον μυστικισμό (κάθε αποδοχή της πίστης ή των συναισθημάτων ως μέσα της γνώσης) και τον σκεπτικισμό (τον ισχυρισμό ότι η βεβαιότητα της γνώσης είναι αδύνατη). Επίσης απορρίπτει τον αγνωστικισμό (την άποψη ότι ένας ισχυρισμός δεν πρέπει να απορρίπτεται αν δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις, ούτε για να τον επιβεβαιώσουν, ούτε για να τον διαψεύσουν).
Ο άνθρωπος είναι λοιπόν ένα λογικό ον. Η λογική είναι ο μόνος τρόπος να προσεγγίσει την γνώση, και το βασικό μέσον για την επιβίωσή του. Όμως το αν θα σκέφτεται λογικά ή όχι είναι επιλογή του κάθε ατόμου χωριστά. Αυτό που ονομάζεται ψυχή ή πνεύμα, δεν είναι άλλο από την συνείδηση του ανθρώπου, και η ελεύθερη επιλογή είναι η ελευθερία του ατόμου να σκέφτεται ή όχι. Ο άνθρωπος δεν είναι εξαναγκασμένος να σκέφτεται. Αυτή η επιλογή ελέγχει όλες τις παραπέρα επιλογές του ατόμου και καθορίζει τη ζωή και το χαρακτήρα του. Έχει την ικανότητα της επιλογής, όχι βέβαια πάνω σε κάθε πλευρά τις πραγματικότητας, αλλά στο φάσμα των ενεργειών εντός των δυνάμεών του. Έτσι ο αντικειμενισμός απορρίπτει κάθε μορφή ντετερμινισμού, την δοξασία ότι ο άνθρωπος είναι θύμα δυνάμεων έξω από τον έλεγχό του (όπως πχ ο Θεός, η μοίρα, η ανατροφή, οι οικονομικές ή οι κοινωνικές συνθήκες κτλ). Αυτή η ικανότητα της ελεύθερης επιλογής είναι το θεμέλιο της ηθικής. Επειδή ακριβώς ο άνθρωπος είναι ελεύθερος να διαλέγει, χρειάζεται ηθικά πρότυπα να καθοδηγούν τις πράξεις του και μπορεί να κριθεί ηθικά υπεύθυνος για αυτές, και ακριβώς αυτή η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής είναι η ρίζα της ικανότητάς του να προοδεύει με το να φαντάζεται να και δημιουργεί βελτιώσεις στον φυσικό κόσμο γύρω του.
Η λογική είναι ο μόνος σωστός κριτής των αρετών και των ηθικών αξιών του ανθρώπου και ο μόνος σωστός οδηγός δράσης του. Οι σημαντικότερες αρχές του αντικειμενισμού είναι η λογική, οι στόχοι του ανθρώπου και ο εαυτός του. Η λογική, διότι είναι το μέσο της απόκτησης της γνώσης και, μέσω της παραγωγής, της εξασφάλισης της επιβίωσης. Οι στόχοι του, διότι ο καθένας έχει ελεύθερη βούληση και πρέπει να κατευθύνει ο ίδιος τον εαυτό του προς τους επιλεγμένους στόχους του, και από αυτούς εξαρτάται η πορεία που θα ακολουθήσει στη ζωή. Ο εαυτός του, διότι δίχως αυτοεκτίμηση και προσωπικό κίνητρο δεν μπορεί να βρει τα μέσα για να συνεχίσει τον αγώνα του. Ο κάθε άνθρωπος αποτελεί σκοπό για τον ίδιο του τον εαυτό, όχι μέσον για τους σκοπούς άλλων ανθρώπων. Οφείλει να ζει για τον εαυτό του, και όχι να θυσιάζεται για άλλους, ούτε να δέχεται την θυσία άλλων για εκείνον. Πρέπει να εργάζεται για το λογικό ατομικό του συμφέρον, θέτοντας την δική του ευτυχία ως τον ύψιστο ηθικό του στόχο στη ζωή. Ο αντικειμενισμός απορρίπτει κάθε μορφή αλτρουισμού, του ισχυρισμού ότι η ηθικότητα συνίσταται στο να ζει κάποιος για τους άλλους ή την κοινωνία κτλ.
Η ηθική του αντικειμενισμού είναι ένας κώδικας που επιβραβεύει το επίτευγμα και ενθαρρύνει την αναγνώριση της επιτυχίας, όχι τον φθόνο της. Τιμά όχι μόνο την δημιουργικότητα των καλλιτεχνών και των λογίων, αλλά και των παραγωγών, στους ώμους των οποίων στηρίζεται ο πολιτισμός μας. Στους βιομήχανους και στους μηχανικούς, στους επενδυτές και στους εφευρέτες. Αντιλαμβάνεται κάθε εργασία σωστά και έξυπνα εκτελεσμένη ως εξίσου πνευματική, άσχετα από το μέγεθος του επιτεύγματος, είτε πρόκειται για εργάτη σε γραμμή παραγωγής είτε για διευθύνοντα σύμβουλο, είτε για κάποιο ανώνυμο κλητήρα είτε για κάποιο διαφημισμένο κινηματογραφικό αστέρα.
Η βασική αρχή της ηθικής του αντικειμενισμού για την κοινωνική συμβίωση είναι ότι κανένας άνθρωπος δεν έχει το δικαίωμα να διαπραγματεύεται με άλλους με μέσα φυσικής βίας ή καταναγκασμού. Κανένας άνθρωπος ή ομάδα δεν έχουν το δικαίωμα να εξασκήσουν φυσική βία εναντίων άλλων. Οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν βία μόνο σε αυτοάμυνα και εναντίον αυτών που ξεκίνησαν την χρήση της. Οι άνθρωποι πρέπει να συναλλάσσονται μόνο ως έμποροι, δίνοντας κάτι αξίας για κάτι άλλο αξίας, μέσω αμοιβαίας συναίνεσης και για αμοιβαίο όφελος. Το μόνο κοινωνικό σύστημα που αφαιρεί την βία και τον φυσικό καταναγκασμό από τις ανθρώπινες σχέσεις και συναλλαγές είναι ο laissez-faire καπιταλισμός.
Ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα βασισμένο στην αναγνώριση των ατομικών δικαιωμάτων, περιλαμβανομένων των περιουσιακών δικαιωμάτων, στο οποίο ο μόνος ρόλος του κράτους είναι η προστασία αυτών των ατομικών δικαιωμάτων. Να προστατεύει δηλαδή τους ανθρώπους από όσους προσπαθούν να εξασκήσουν φυσικούς καταναγκασμούς και βία πάνω τους. Είναι το μόνο σύστημα όπου ο καθένας είναι ελεύθερος να κάνει τις οικονομικές επιλογές του, και έτσι να φέρει το βάρος της ευθύνης που απορρέει από αυτές. Η προσπάθεια αποσύνδεσης της αυτοδιάθεσης και της ελευθερίας σκέψης και δράσης (ατομικά δικαιώματα) από το ελεύθερο εμπόριο και την ελεύθερη ιδιοκτησία (χαρακτηριστικά του καπιταλισμού) είναι μάταιη και τελικά αυτοκαταστροφική, αφού δεν μπορούν να υπάρξουν χωριστά. Έτσι ο αντικειμενισμός απορρίπτει κάθε μορφή κολεκτιβισμού, όπως ο φασισμός ή ο σοσιαλισμός, αλλά την σύγχρονη πρακτική της μεικτής οικονομίας όπου το κράτος παρεμβαίνει στην οικονομία και ανακατανέμει το εισόδημα.
Η ευτυχία είναι δυνατή αν κάποιος ζει με βάση αντικειμενικές αρχές, που περιλαμβάνουν την ηθική ακεραιότητα και τoν σεβασμό των δικαιωμάτων των άλλων. Ο αντικειμενισμός είναι μια αισιόδοξη φιλοσοφία που βλέπει το σύμπαν ανοιχτό στην ανθρώπινη προσπάθεια και επίτευξη της ευτυχίας και ότι κάθε άνθρωπος έχει μέσα του την ικανότητα να ζήσει μια πλούσια, γεμάτη και ανεξάρτητη ζωή.
Απο : e-rooster
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου